<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01 Transitional//NL">
<HTML>
<HEAD>
 <META http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=iso-8859-1">
 <META NAME="GENERATOR" CONTENT="lfparser_2.28">
 <META NAME="LFCATEGORY" CONTENT="SystemAdministration">
 <TITLE>lf141, SystemAdministration: automount en autofs</TITLE>
<style type="text/css">
<!--
 td.top {font-family: Arial,Geneva,Verdana,Helvetica,sans-serif; font-size:12 }
 pre { font-family:monospace,Courier }
 p.cl { color:#EE9500 }
 a.nodec { text-decoration:none }
 p.trans { font-size:8pt; text-align:right }
 p.clbox { width:50%; alignment:center; background-color:#FFD700; 
           border-style:none; border-width:medium; border-color:#FFD700; 
           padding:0.5cm;  text-align:center }
 p.code { width:80%; alignment:center; background-color:#aedbe8; 
          border-style:none; border-width:medium; border-color:#aedbe8; 
          padding:0.1cm;  text-align:left }
 p.foot { background-color:#AAAAAA; color:#FFFFFF; border-style:none; 
          border-width:medium; border-color:#AAAAAA; padding:0.5cm ; 
          margin-top:0.1cm; margin-right:1cm; margin-left:1cm; 
          text-align:center }
 .mark  { background-color:#e6e6ff }
-->
</style>
 
</HEAD>
<BODY bgcolor="#ffffff" text="#000000">
 <!-- this is generated html code. NEVER use this file for your
 translation work. Instead get the file with the same article number
 and .meta.shtml in its name. Translate this meta file and then
 use lfparser program to generate the final article -->
 <!-- lfparser can be obtained from http://www.linuxfocus.org/~guido/dev/lfparser.html -->

<!-- this is used by a number of tools:
 =LF=AUTHOR: Fr&eacute;d&eacute;ric Raynal
 =LF=CAT___: SystemAdministration
 =LF=TITLE_: automount en autofs
 =LF=NUMBER: 141
 =LF=ANAME_: article141.shtml
 -->

<!-- 2pdaIgnoreStart -->

<!-- start navegation bar -->
 <!-- top navegation bar -->
 <TABLE summary="topbar_1" cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" align="center" width="90%">
   <TR bgcolor="#2e2292">
     <TD class="top"><TABLE summary="topbar_1_logo" cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" width=
       "100%">
         <TR><TD width="319"><IMG src="../../common/images/logolftop_319x45.gif"
           alt="[LinuxFocus-icon]" width="319" height="45" align="left" 
           border="0"></TD>

           <TD class="top">
             <TABLE summary="topbar_1_links" width="100%">
               <TR align="right">
                 <TD class="top"><A class="nodec" href="../index.shtml"><FONT color=
                 "#DDDDDD" size="2">Home</FONT></A> &nbsp;|&nbsp; <A class=
                 "nodec" href="../map.html"><FONT color=
                 "#DDDDDD" size="2">Map</FONT></A> &nbsp;|&nbsp; <A class=
                 "nodec" href="../indice.html"><FONT color=
                 "#DDDDDD" size="2">Index</FONT></A> &nbsp;|&nbsp; <A class="nodec" href="../Search/index.html"><FONT color=
                 "#DDDDDD" size="2">Zoek</FONT></A> </TD>
               </TR>

               <TR align="right">
                 <TD class="top">
                   <HR width="100%" noshade size="1">
                 </TD>
               </TR>
             </TABLE>
           </TD>
         </TR>
       </TABLE>
     </TD>
   </TR>
 </TABLE>
 <!-- end top navegation bar -->
 <!-- blue bar -->
 <TABLE summary="topbar_2" cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" align="center"
 width="90%">
   <TR bgcolor="#00ffff">
     <TD><IMG src="../../common/images/transpix.gif" width="1" height=
     "2" alt=""></TD>
   </TR>
 </TABLE>
 <!-- end blue bar -->
 <!-- bottom navegation bar -->
 <TABLE summary="topbar_3" cellspacing="0" cellpadding="0" border="0" align="center"
 width="94%">
   <TR bgcolor="#000000">
     <TD>
       <TABLE summary="topbar_3_links" cellspacing="0" cellpadding="1" border="0" width=
       "100%">
         <TR align="center">
           <TD WIDTH="20%"><A class="nodec" href="../News/index.html"><FONT color=
           "#FFFFFF">Nieuws</FONT></A> </TD>
           <TD WIDTH="5%"><FONT color="#FFFFFF">|</FONT> </TD>
           <TD WIDTH="20%"><A class="nodec" href="../Archives/index.html"><FONT color=
           "#FFFFFF">Archieven</FONT></A> </TD>
           <TD WIDTH="5%"><FONT color="#FFFFFF">|</FONT> </TD>
           <TD WIDTH="20%"><A class="nodec" href="../Links/index.html"><FONT color=
           "#FFFFFF">Links</FONT></A> </TD>
           <TD WIDTH="5%"><FONT color="#FFFFFF">|</FONT> </TD>
           <TD WIDTH="20%"><A class="nodec" href="../aboutus.html"><FONT color=
           "#FFFFFF">Over LF</FONT></A> </TD>
         </TR>
       </TABLE>
     </TD>
   </TR>
 </TABLE>
 <!-- end bottom navegation bar -->
<!-- stop navegation bar -->

<!-- SSI_INFO -->

<!-- tr_staticssi include virtual -->
<!-- tr_staticssi exec cmd -->
<!-- addedByLfdynahead ver 1.1 --><TABLE ALIGN="right" border=0><TR><TD ALIGN="right"><FONT SIZE="-1" FACE="Arial,Helvetica">Dit artikel is beschikbaar in: <A href="../../English/January2001/article141.shtml">English</a> &nbsp;<A href="../../Castellano/January2001/article141.shtml">Castellano</a> &nbsp;<A href="../../Deutsch/January2001/article141.shtml">Deutsch</a> &nbsp;<A href="../../Francais/January2001/article141.shtml">Francais</a> &nbsp;<A href="../../Nederlands/January2001/article141.shtml">Nederlands</a> &nbsp;<A href="../../Russian/January2001/article141.shtml">Russian</a> &nbsp;<A href="../../Turkce/January2001/article141.shtml">Turkce</a> &nbsp;</FONT></TD></TR></TABLE><br>
 


<!-- SSI_INFO STOP -->
<!-- 2pdaIgnoreStop -->

<!-- SHORT BIO ABOUT THE AUTHOR -->
<TABLE ALIGN=LEFT BORDER=0  WIDTH="190" >
<TR>
<TD>

<!-- 2pdaIgnoreStart -->
<!-- PALM DOC -->
<TABLE BORDER=0 hspace=4 vspace=4> <TR> <TD>
<font size=1> <img src="../../common/images/2doc.gif" width=34 align=left border=0 height=22 alt="convert to palm"><a href="http://cgi.linuxfocus.org/cgi-bin/2ztxt">Convert to GutenPalm</a><br>or <a href="http://cgi.linuxfocus.org/cgi-bin/2pda">to PalmDoc</a></font>
</TD> </TR> </TABLE>
<!-- END PALM DOC -->
<!-- 2pdaIgnoreStop -->
<br>
<IMG SRC="../../common/images/Frederic_Raynal.png" ALT="[Photo of the Author]"
WIDTH=106 HEIGHT=148>
<BR>door  Fr&eacute;d&eacute;ric Raynal <br> <small>&lt;pappy(at)users.sourceforge.net&gt;</small>
<BR><BR>
<I>Over de auteur:</I><BR>
<a href="mailto:frederic.raynal@inria.fr">Fr&eacute;d&eacute;ric
Raynal</a> is bezig met een scriptie aan het <a href="http://www.inria.fr">INRIA</a> in de
computerwetenschappen. Hij is dol op lezen (van Tolkien tot Balzac) en het luisteren naar muziek
(van Mozart tot Philip Glass en van Led Zeppelin tot Massive Attack of Bj&ouml;rk en Boris Vian,
alles behalve rap, techno en andere herrie ;-)


<!-- TRANSLATED TO nl -->
<BR><BR><I>Vertaald naar het Nederlands door:</I><BR>
Tom Uijldert <small>&lt;tom.uijldert(at)linuxfocus.org&gt;</small>
<br>
<!-- TRANSLATED TO STOP -->
<BR><i>Inhoud</i>:
<UL>
  <LI><A HREF="#141lfindex0">Inleiding</A></LI>
  <LI><A HREF="#141lfindex1">Beschrijving</A></LI>
  <LI><A HREF="#141lfindex2">autofs</A></LI>
  <LI><A HREF="#141lfindex3">automount</A></LI>
  <LI><A HREF="#141lfindex4">Instelling</A></LI>
  <LI><A HREF="#141lfindex5">Het bestand /etc/auto.master</A></LI>
  <LI><A HREF="#141lfindex6">Gegevens van automount</A></LI>
  <LI><A HREF="#141lfindex7">Resterende opmerkingen</A></LI>
  <LI><A HREF="#141lfindex8">Afronding</A></LI>
  <LI><A HREF="http://cgi.linuxfocus.org/cgi-bin/lftalkback?anum=141&amp;lang=en">Talkback voor dit artikel</A></LI>
</UL>

</TD></TR></TABLE>
<!-- HEAD OF THE ARTICLE -->
<br>&nbsp;
<H2>automount en autofs</H2>
 <IMG SRC="../../common/images/white.gif" ALT="[Illustratie]"
HSPACE=10 WIDTH=10 HEIGHT=10>
<!-- ABSTRACT OF THE ARTICLE -->
<P><i>Kort</i>:
<P>
<SAMP>automount</SAMP> en <SAMP>autofs</SAMP> zijn krachtige hulpmiddelen voor het
bijhouden van je bestanden. Ze maken het mogelijk dat gebruikers op een machine automatisch
hele bestandssystemen kunnen mounten op het moment dat ze nodig zijn.


<br><br><!-- HR divider --><table width="300" align="center" border="0">
<tr>
  <td bgcolor="#8282e0"><IMG src="../../common/images/transpix.gif" width="1" height="2" alt=""></td>
</tr>
</table>
<!-- BODY OF THE ARTICLE -->


<A NAME="141lfindex0">&nbsp;</A>
<H2>Inleiding</H2>

Al naar gelang het soort ijzerwaren wat we tot onze beschikking hebben (harde schijven, floppies
of cd-rom...)  en/of het soort besturingssysteem, wordt data op verschillende manieren
opgeslagen (en dan hebben we het niet over de inhoud van de data). Dit is wat we een
bestandssysteem noemen (met excuus aan de  guru's en puristen voor het vereenvoudigen van
de uitleg). In het bestand <SAMP>/etc/fstab</SAMP> staan de <EM>harde</EM> locaties voor
het laden van bestandssystemen tijdens opstarten. Ieder laadpunt hierin geeft de plaats en het
betreffende bestandssysteem weer wat daar moet worden geladen (bijvoorbeeld
&eacute;&eacute;n van de partities van je harde schijf). Wanneer je na het opstarten nog andere
delen wilt inladen dan kan alleen de gebruiker <SAMP>root</SAMP> dit doen met het
<CODE>mount</CODE>-commando (of de speciale optie <SAMP>user</SAMP> moet zijn
meegegeven in het bestand <SAMP>/etc/fstab</SAMP>). Als gebruiker <SAMP>root</SAMP>
zul je aan moeten geven <EM>waar</EM> je het bestandssysteem wil laden, <EM>wat</EM>
voor soort bestandssysteem dat is en <EM>hoe</EM> je dat wilt doen. Een doorsnee gebruiker
heeft (gelukkig) niet de mogelijkheid om zo alle gegevens te benaderen.
<P>
De <SAMP>man</SAMP> pagina's over <SAMP>mount</SAMP> en <SAMP>fstab</SAMP>
geven meer informatie over het gebruik van deze commando's.
<P>
Beide (zowel <SAMP>automount</SAMP> als <SAMP>autofs</SAMP>) stellen de beheerder in
staat om in te stellen welke bestandssystemen een machine allemaal kan benaderen, net als bij
het <SAMP>mount</SAMP> commando. De gebruiker kan vervolgens deze bestanden
benaderen zonder zich het hoofd te hoeven breken over hoe de kernel dit allemaal afhandelt.

<A NAME="141lfindex1">&nbsp;</A>
<H2>Beschrijving</H2>

Men kan dit (<SAMP>automount, autofs</SAMP>) zien als het <EM>client-server</EM>-model
zoals we dat van netwerken kennen. Een server wacht in de achtergrond op een verzoek.
Wanneer dit binnenkomt zal de server zichzelf kopi&euml;ren, waarbij de kopie het verzoek
behandelt en het origineel wacht op nieuwe verzoeken.
<P>
In dit verhaal is <SAMP>autofs</SAMP> de server en <SAMP>automount</SAMP> de
&quot;kopie&quot;. De verzoeken zijn vastgelegd in configuratiebestanden.

<A NAME="141lfindex2">&nbsp;</A>
<H2>autofs</H2>

Meestal wordt <SAMP>autofs</SAMP> gestart tijdens het opstarten en pas weer neergehaald bij
het afsluiten van het systeem. De beheerder kan het echter ook tussentijds &quot;handmatig&quot;
afsluiten en weer opstarten.
<P>
<SAMP>autofs</SAMP> kent vier verschillende mogelijkheden:
<OL>
  <LI><EM>start</EM>: het moge duidelijk zijn dat dit het proces start. Tijdens het opstarten gaat
<SAMP>autofs</SAMP> op zoek naar <EM>maps</EM> (die een laadpunt specificeren) in
het configuratiebestand <SAMP>/etc/auto.master</SAMP>. Vervolgens wordt voor ieder
laadpunt <SAMP>automount</SAMP> gestart. Daarna gaat het op zoek naar <EM>NIS
mappen</EM> (we zullen hier niet verder in gaan op <EM>yellow pages</EM>).
  <LI><EM>stop</EM>: stopt het proces en eventuele <SAMP>automount</SAMP>'s die nog
draaien.
  <LI><EM>status</EM>: laat alle instellingen zien en alle nog draaiende
<SAMP>automount</SAMP>'s.
  <LI><EM>reload</EM>: leest opnieuw het bestand <SAMP>auto.master</SAMP> en zal
nieuwe bestandssystemen inladen of uitwerpen, al naar gelang de configuratie. Merk op dat
wijzigingen sowieso bij een herstart mee worden genomen. Tevens geven wijzigingen de
noodzaak van een herstart aan.
</OL>
Kort en goed is <SAMP>autofs</SAMP> niets meer dan een script dat
<SAMP>automount</SAMP> opstart aan de hand van de instructies in
<SAMP>auto.master</SAMP>.

<A NAME="141lfindex3">&nbsp;</A>
<H2>automount</H2>

Dit programma gaat uit van een laadpunt (aangegeven door <SAMP>autofs</SAMP>) met de
daarbij behorende karakteristieken. Hierin staan alle gegevens die nodig zijn voor het
automatisch laden van het betreffende bestandssysteem (vandaar de naam
<EM>automount</EM>). Het bestandssysteem wordt geladen zodra iemand toegang probeert te
krijgen tot een directory onder het laadpunt.
<P>
Vervolgens wordt het bestandssysteem er automatisch weer af gehaald
(<SAMP>umount</SAMP>) nadat er een tijd niets op is gebeurd (meestal na een minuut of vijf).

<A NAME="141lfindex4">&nbsp;</A>
<H2>Instelling</H2>

De instelling gaat met behulp van 2 bestanden. Het bestand <SAMP>auto.master</SAMP>
beschrijft de laadpunten en verder is er een bestand wat de bestandssystemen verder detailleert.

<A NAME="141lfindex5">&nbsp;</A>
<H2>Het bestand /etc/auto.master</H2>

We beschrijven hier het formaat van Sun. Het andere formaat (hesiod) kan de gegevens
hieronder niet verwerken.
<P>
Dit is het hoofdbestand van <SAMP>autofs</SAMP>. Iedere regel beschrijft een laadpunt en
wijst naar een bestand die het bestandssysteem dat geladen moet worden verder beschrijft.
Het derde en laatste veld kan mogelijke opties hebben die mee kunnen worden gegeven aan het
laadcommando.
<P>
Het formaat is als volgt:
<PRE>
laadpunt verwijzing-naar-bestandssysteem [opties-gescheiden-door-komma]
</PRE>
Voorbeeld:
<PRE>
/home	/etc/auto.home
/misc	/etc/auto.misc	-timeout 60
/mnt	yp:mnt.map	-intr,nosuid,nodev
</PRE>
Hiermee worden drie laadpunten ingesteld, te weten <SAMP>/home, /misc</SAMP> en
<SAMP>/mnt</SAMP>. Wanneer toegang wordt gezocht naar bestanden onder
<SAMP>/misc</SAMP> dan zal <SAMP>automount</SAMP> het bestand
<SAMP>/etc/auto.misc</SAMP> lezen voor gegevens over het bestandssysteem en hoe dit moet
worden geladen.
<BR>
De twee laatste regels bevatten opties. Dit zijn standaard opties die worden beschreven in de
<SAMP>man</SAMP>-pagina's van <SAMP>mount</SAMP>. Zoals te zien in de laatste regel
kunnen <SAMP>autofs</SAMP> en <SAMP>automount</SAMP> ook <EM>yellow pages</EM>
aan (en <EM>NIS</EM> en anderen).

<A NAME="141lfindex6">&nbsp;</A>
<H2>Gegevens van automount</H2>

Het formaat van dit bestand is hetzelfde als die van <SAMP>auto.master</SAMP> (dat kan ook
niet anders want deze bevat dezelfde gegevens ;-):
<PRE>
sleutelwaarde [-opties-gescheiden-door-komma] locatie
</PRE>
De sleutelwaarde benoemt de plaats onder het laadpunt. De <EM>locatie</EM> geeft aan waar
het bestandssysteem echt te vinden is.
<P>
Laten we het voorgaande voorbeeld nog eens bekijken met het volgende
<SAMP>/etc/auto.misc</SAMP>-bestand:
<PRE>
kernel	-ro,soft,intr	ftp.kernel.org:/pub/linux
cd-rom	-fstype=iso9660,ro	:/dev/cdrom
floppy	-fstype=auto	:/dev/fd0
windoz	-fstype=vfat	:/dev/hda1
</PRE>
Het absolute pad naar een bestand wordt dan:
<PRE>
/laadpunt/sleutelwaarde/pad/bestand
</PRE>
Om dus mijn Windows <SAMP>config.sys</SAMP> te kunnen lezen moet ik intikken:
<PRE>
$ cat /misc/windoz/config.sys
</PRE>
en het operating systeem zal het vinden door de schijf <SAMP>/dev/hda1</SAMP> te lezen.
<P>
Merk op dat we naar een NFS-directory kunnen kijken (zie de eerste regel), om maar even te
laten zien hoe flexibel <SAMP>automount</SAMP> en <SAMP>autofs</SAMP> zijn in het
gebruik ;-)

<A NAME="141lfindex7">&nbsp;</A>
<H2>Resterende opmerkingen</H2>

Allereerst moeten we even wijzen op het feit dat bij een eerste toegang tot een bestand in een
dergelijke directory, het mechanisme om een pad te completeren niet werkt. Om niet de volledige
padnaam in te hoeven tikken maken we vaak gebruik van de TAB-toets die vervolgens namen
voor ons completeert. Als het bestandssysteem nog niet geladen is zal dit niet werken. Uitgaande
van het vorige voorbeeld waarbij ik toegang wil tot <SAMP>config.sys</SAMP> wil ik het
volgende intikken:
<PRE>
$ cat /misc/&lt;TAB&gt;
</PRE>
dit zal gevolgd worden door een teleurstellende &quot;piep&quot; (verwar dit niet met het
optimistische &quot;piep&quot; die je vertelt dat er meerdere mogelijkheden zijn,  toets
<SAMP>&lt;CTRL + D&gt;</SAMP> in, die je zal vertellen wat die mogelijke keuzes zijn, als ze er
al zijn).
<P>
Sterker nog, dit is normaal gedrag. Het moge duidelijk zijn dat de directory-inhoud wordt
uitgelezen op het moment dat je probeert een naam te completeren. De directory
<SAMP>/misc</SAMP> is echter leeg omdat het de bedoeling is dat er pas een
bestandssysteem wordt geladen op het moment dat je daarop toegang probeert te krijgen. Daar
staat tegenover dat je het w&eacute;l kunt gebruiken als het bestandssysteem eenmaal is
geladen tot het moment dat het weer automatisch wordt afgekoppeld (wanneer het in vijf minuten
niet is gebruikt bijvoorbeeld).
<P>
Laten we eens kijken naar het effect hiervan, v&oacute;&oacute;r en na het laden van een
bestandssysteem, aan de hand van het reeds gegeven voorbeeld:
<PRE>
/dev/hda6 on / type ext2 (rw)
none on /proc type proc (rw)
/dev/hda9 on /home type ext2 (rw)
none on /dev/pts type devpts (rw,gid=5,mode=620)
automount(pid362) on /home type autofs (rw,fd=5,pgrp=362,minproto=2,maxproto=3)
automount(pid364) on /misc type autofs (rw,fd=5,pgrp=364,minproto=2,maxproto=3)
automount(pid366) on /mnt type autofs (rw,fd=5,pgrp=366,minproto=2,maxproto=3)
</PRE>
We zie hier een <EM>daemon</EM> (zeg maar systeemproces) voor ieder laadpunt. Verder is
het aangegeven type hiervoor <SAMP>autofs</SAMP>. Na het lezen van mijn bestand
<SAMP>/misc/windoz/config.sys</SAMP> ziet het systeem er z&oacute; uit:
<PRE>
/dev/hda6 on / type ext2 (rw)
none on /proc type proc (rw)
/dev/hda9 on /home type ext2 (rw)
none on /dev/pts type devpts (rw,gid=5,mode=620)
automount(pid362) on /home type autofs (rw,fd=5,pgrp=362,minproto=2,maxproto=3)
automount(pid364) on /misc type autofs (rw,fd=5,pgrp=364,minproto=2,maxproto=3)
automount(pid366) on /mnt type autofs (rw,fd=5,pgrp=366,minproto=2,maxproto=3)
/dev/hda1 on /misc/windoz type vfat (rw)
</PRE>
De laatste regel geeft precies weer wat we hadden verwacht :). Indien we nu 60 seconden
wachten zonder wederom een bestand hierin te lezen dan zullen we de regel zien verdwijnen.

<A NAME="141lfindex8">&nbsp;</A>
<H2>Afronding</H2>

Op een PC met daarop Linux en, bijvoorbeeld, Windows is het gebruik van dit mechanisme niet
zo nuttig, tenzij je het regelmatig inloggen als <EM>root</EM> wilt voorkomen (wat op zich een
goede zaak is). Het is dan voldoende om de gegevens te defini&euml;ren voor FAT en FAT32-
partities om zodoende data te kunnen lezen.
<P>
Het wordt echter wat interessanter in een netwerk omdat we dan <EM>yellow pages</EM>, NFS
en anderen kunnen benaderen zonder dat we ons zorgen hoeven maken over op welke machine
we nou fysiek zitten.
<P>
Een groot voordeel van <SAMP>automount</SAMP> is dat een kapotte bestandsserver alleen
di&eacute; gebruikers dupeert die momenteel op die server werken.
Dit kan de nutteloos verbruikte tijd in grote bedrijven aardig bekorten (met bijvoorbeeld 10 NFS-servers).



<!-- vim: set sw=2 ts=2 et tw=74: -->

<!-- 2pdaIgnoreStart -->
<A NAME="talkback">&nbsp;</a>
<h2>Talkback voor dit artikel</h2>
Elk artikel heeft zijn eigen talkback pagina. Daar kan je commentaar geven of commentaar van anderen lezen:
<center>
<table border="0"  CELLSPACING="2" CELLPADDING="1">
 <tr BGCOLOR="#C2C2C2"><td align=center>
  <table border="3"  CELLSPACING="2" CELLPADDING="1">
   <tr BGCOLOR="#C2C2C2"><td align=center>
    <A href="http://cgi.linuxfocus.org/cgi-bin/lftalkback?anum=141&amp;lang=en"><b>&nbsp;talkback pagina&nbsp;</b></a>
   </td></tr></table>
</td></tr></table>
</center>

<HR size="2" noshade>
<!-- ARTICLE FOOT -->
<CENTER><TABLE WIDTH="98%">
<TR><TD ALIGN=CENTER BGCOLOR="#9999AA" WIDTH="50%">
<A HREF="../../common/lfteam.html">Site onderhouden door het LinuxFocus editors team</A>
<BR><FONT COLOR="#FFFFFF">&copy; Fr&eacute;d&eacute;ric Raynal, <a href="../../common/copy.html">FDL</a> <BR><a href="http://www.linuxfocus.org">LinuxFocus.org</a></FONT>
<BR><a href="http://cgi.linuxfocus.org/cgi-bin/lfcomment?lang=nl&amp;article=article141.shtml" target="_TOP">Klik hier om een fout te melden of commentaar te geven</A><BR></TD>
<TD BGCOLOR="#9999AA">
<!-- TRANSLATION INFO -->
<font size=2>Vertaling info:</font>
<TABLE>
  <tr><td><font size="2">fr --&gt; -- : Fr&eacute;d&eacute;ric Raynal <small>&lt;pappy(at)users.sourceforge.net&gt;</small></font></td></tr>
  <tr><td><font size="2">fr --&gt; en: Philippe Trbich and Emmanuel Bonnel &lt;philippe.trbich(at)free.fr, manu.b2(at)wanadoo.fr&gt;</font></td></tr>
  <tr><td><font size="2">en --&gt; nl: Tom Uijldert &lt;tom.uijldert(at)linuxfocus.org&gt;</font></td></tr>
</TABLE>
</TD>
</TR></TABLE></CENTER>
<p><font size=1>2002-06-08, generated by lfparser version 2.28</font></p>
<!-- 2pdaIgnoreStop -->
</BODY>
</HTML>